วันที่นำเข้าข้อมูล 18 พ.ย. 2564
วันที่ปรับปรุงข้อมูล 30 พ.ย. 2565
หลายคนอาจเคยสงสัยว่า“กลิ่นรสสังเคราะห์(ArtificialFlavors)”ในหลากหลายผลิตภัณฑ์เครื่องหอมที่ผลิตขึ้นมาเพื่อเติมเต็มอารมณ์ความรู้สึกให้เราไม่ว่าจะเป็นเทียนหอมกลิ่นไก่ทอดเจลอาบน้ำกลิ่นดอกไม้หรือสเปรย์ปรับอากาศกลิ่นไอดินวันฝนพรำนั้นถูกสังเคราะห์ขึ้นมาได้อย่างไรหรือบางคนมีคำถามว่ากลิ่นนี้กลิ่นนั้นคือกลิ่นอะไรแล้วในแต่ละกลิ่นมีอะไรผสมอยู่ในนั้นบ้าง
ปัจจุบันเทคโนโลยีเกี่ยวกับ“กลิ่น”ถูกพัฒนาขึ้นอย่างรวดเร็วและแน่นอนว่าก่อนที่จะผลิตกลิ่นที่ต้องการขึ้นมาได้นั้น จำเป็นต้องมีการบันทึกข้อมูลกระบวนการวิเคราะห์องค์ประกอบของกลิ่นเพื่อสร้างมาตรฐานความแม่นยำในการผลิตล่าสุดดร.รุ่งโรจน์เมาลานนท์จากศูนย์นาโนเทคโนโลยีแห่งชาติ(นาโนเทค) สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ(สวทช.)ได้แนะนำอุปกรณ์อัจฉริยะที่สามารถดมและวิเคราะห์กลิ่นออกมาเป็นข้อมูลได้อย่างแม่นยำด้วย “เครื่องจมูกอิเล็กทรอนิกส์(E-Nose)”
นวัตกรรมที่นักวิจัยนาโนเทคพัฒนาขึ้นเพื่อเลียนแบบจมูกของมนุษย์โดยพัฒนา“นาโนเซ็นเซอร์”ที่สามารถตรวจจับกลิ่นสีรสและถ่ายทอดเทคโนโลยีสู่ผู้ใช้จริงนวัตกรรมจมูกอิเล็กทรอนิกส์ประกอบไปด้วย2ส่วนที่สำคัญคือหัวก๊าซเซ็นเซอร์ที่เป็นโครงสร้างระดับนาโนใช้ในการตรวจจับกลิ่นและหน่วยประมวลผลที่ใช้วิเคราะห์เปรียบเทียบข้อมูลที่ได้จากเซ็นเซอร์ด้วยระบบประมวลผลPrincipal Component AnalysisหรือPCAซึ่งเป็นโปรแกรมที่สามารถวิเคราะห์เปรียบเทียบแพตเทิร์นของกลิ่นแต่ละชนิดร่วมกับข้อมูลที่ได้บันทึกไว้ทำให้ผลการวิเคราะห์มีความใกล้เคียงและแม่นยำกับสภาพความเป็นจริงที่จมูกมนุษย์ได้รับมากที่สุด
มากกว่านั้นยังมีการพัฒนาต่อยอดเพื่อผลิตเป็น “อี-เซนซอรี (E-Sensory)”ที่มีการรวมเอาเทคโนโลยีต่างๆเข้าไว้ด้วยกันทั้งเซ็นเซอร์สำหรับตรวจวัดกลิ่น (Electronic Nose) ตรวจวัดรสชาติ (Electronic Tongue) และตรวจวัดสี (Electronic Eye) โดยเลียนแบบการรับรู้ทางประสาทสัมผัสและการประมวลผลของมนุษย์จากนั้นจะเปลี่ยนเป็นสัญญาณไฟฟ้าเพื่อให้ระบบสามารถบ่งชี้รสชาติโดยการวิเคราะห์กลิ่นพื้นผิวและองค์ประกอบของตัวอย่างโดยเปรียบเทียบกับข้อมูลในฐานข้อมูลทำให้สามารถบอกส่วนประกอบของตัวอย่างควบคุมคุณภาพของวัตถุดิบผลิตภัณฑ์อาหารรวมถึงตรวจสอบอายุการเก็บรักษาอาหารได้อีกด้วย
ประโยชน์ของ E-Nose และ E-Sensory นั้นถูกนำไปใช้งานอย่างหลากหลายทั้งการใช้เพื่อตรวจสอบคุณภาพวัตถุดิบทางการเกษตรการควบคุมคุณภาพการผลิตสินค้าการตรวจหาสารพิษในบรรยากาศการตรวจสอบหาสารประกอบทางเคมีต่างๆโดยเฉพาะเพื่อตรวจสอบสิ่งผิดกฎหมายหรือแม้แต่การตรวจทางการแพทย์เพื่อตรวจหาโรคบางชนิดเป็นต้นการสร้างนวัตกรรมอุปกรณ์เซ็นเซอร์อัจฉริยะเหล่านี้ไม่เพียงสร้างมาตรฐานให้การตรวจวัดคุณภาพและการทดสอบการผลิตกลิ่นต่างๆในระบบอุตสาหกรรมแต่ยังถูกนำมาใช้เพื่อเติมเต็มความต้องการของมนุษย์ภายใต้ทรัพยากรอันจำกัดให้เกิดประโยชน์สูงสุดนับเป็นก้าวสำคัญที่จะนำความคิดสร้างสรรค์และเทคโนโลยีเข้ามาช่วยพัฒนาอนาคตทางเศรษฐกิจของประเทศต่อไป
รูปภาพประกอบ